almanca dativ
A2, A1, Almanca, Gramer

Almanca Dativ (Almancada İsmin -e Hali)

Almanca Dativ (Almancada İsmin -e Hali):

İsimlerin çekimlenmesi Türkçe dil bilgisinde önemli bir konudur. İsimlerin halleri, onları cümle içinde kullanırken durumlarını ve ilişkilerini belirtmek için kullanılır. İsmin “-e” haline “yönelme hali” veya “datif hali” de denir.

Almanca dativ yani ismin “-e” halinin başlıca işlevi, hareket veya yönelme anlamını ifade etmektir. Bu haldeki bir isim, genellikle bir yere doğru hareketi veya yönelimi ifade eder. Ayrıca, bazı fiillerle birlikte kullanılarak dolaylı nesne olarak da kullanılabilir.

Örneğin:

  1. “Okula gidiyorum.” Burada “okul” kelimesi, “e” haliyle kullanılmıştır ve hareketi ifade etmektedir.
  2. “Bana mektup yazdı.” Burada “bana” kelimesi, “e” haliyle kullanılmıştır ve dolaylı nesneyi belirtmektedir.

Bu sadece kısa bir örnek olup, Türkçe dil bilgisinde isimlerin halleri daha geniş bir konudur. Farklı isimler farklı haller alabilir ve bu haller, cümledeki diğer ögelerle görev ve ilişki açısından farklılık gösterebilir.

Almancada ismin e-hali olan “der Dativ”, karışık bir konu gibi görünse bile kuralların öğrenilmesiyle oldukça kolaylaşacaktır.

Almanca Dativ

Almanca Dativ (Almancada İsmin e-Hali) en çok kullanılan hal durumudur. Der-Die-Das Artikellerinde İsmin e-Hali de ismin i-hali gibi isimlerin artikellerini değiştirmek suretiyle yapılır. Der ve das artikelleri e-halinde dem şekline girer. Die artikeli ise der şekline girer. Bunlardan sonra gelen isim değişmez, aynı kalır.

Çoğul isimlerin önünde die artikeli bulunur. E-halinde bu den şeklini alır ve ismin sonuna da –n veya –en takısı eklenir. Eğer -n veya -en takısı tekil halde zaten varsa eklenmez.

 ErilDişilNötrÇoğul
 derdiedasdie
Yalın Haleineineein
 keinkeinekeinkeine
     
 dendiedasdie
-İ Halieineneineein
 keinenkeinekeinkeine
     
 demderdemden
-E Halieinemeinereinem
 keinemkeinerkeinemkeinen

Almanca Dativ (Almancada İsmin E-Hali)

Yukarıdaki tablo ışığında der, die ve das artikellerine sahip 3 örnek kelime çekimlenmiştir:

Hal ÇekimiTekilÇoğul
Yalın Halder Hunddie Hunde
-İ Haliden Hunddie Hunde
-E Halidem Hundden Hunden
-İn Halides Hundsder Hunde
der Hund

Hal ÇekimiTekilÇoğul
Yalın Haldie Blumedie Blumen
-İ Halidie Blumedie Blumen
-E Halider Blumeden Blumen
-İn Halider Blumeden Blumen
die Blume

Hal ÇekimiTekilÇoğul
Yalın Haldas Autodie Autos
-İ Halidas Autodie Autos
-E Halidem Autoden Autos
-İn Halides Autosder Autos
das Auto

Der Lehrer
Öğretmen
Dem Lehrer
Öğretmene
Der Mann
Adam
Dem Mann
Adama
Das Mädchen
Kız
Dem Mädchen
Kıza
Das Pferd
At
Dem Pferd
Ata
Die Mutter
Anne
Der Mutter
Anneye
Die Katze
Kedi
Der Katze
Kediye
Der-Die-Das Artikellerinin E-Hali

Die Familien
Aileler
Den Familien
Ailelere
Die Freunde
Arkadaşlar
Den Freunden
Arkadaşlara
Der Dativ – İsmin e-Hali (Almanca Dativ)

Artikeli der olan ve çoğulda sonlarına bir –n, veya –en takısı gelen isimler ismin tüm hallerinde özel bir durum gösterir.

Bu çeşit İsimler e-halinde (Almanca Dativ) şu şekilde yapılır: Artikeli der olan ve çoğulda sonlarına bir –n, veya –en takısı gelen isimler dem şekline sokulduktan sonra sonlarına bir de çoğulda aldıkları takı, yani –n veya –en eklenir. Böyle isimlerin çoğullarını e-haline sokarken sonlarına bir –n veya –en daha eklenmez.

Der Junge
Çocuk
Dem Jungen
Çocuğa
Der Soldat
Asker
Dem Soldaten
Askere

Der-Die-Das Artikellerinin E-Hali

Ein-Eine Belirsiz Artikellerinde İsmin E-Halinde ise artikeli der ve das olan isimlerin önünde bulunan ein kelimesi e-halinde einem şekline girer.

Artikeli der olan ve çoğulda sonlarına bir –n, veya –en takısı gelen isimlerde kullanılan ein belirsiz artikeli ismin e-haline sokulurken ise: Ein, einem şekline sokulduktan sonra kendisinden sonra gelen ismin sonuna bir de çoğulda aldığı takı, yani –veya –en eklenir. Örneğin, “Einem Soldaten (Bir askere)”.

Artikeli die olan isimlerin önünde bulunan eine ise e-halinde einer şekline girer. Bundan sonra gelen isim değişmez, aynı kalır.

NOMINATIVDATIV
Ein Lehrer
Bir öğretmen
Einem Lehrer
Bir öğretmene
Ein Soldat
Bir asker
Einem Soldaten
Bir askere
Ein Mädchen
Bir kız
Einem Mädchen
Bir kıza
Eine Mutter
Bir anne
Einer Mutter
Bir anneye
Eine Katze
Bir kedi
Einer Katze
Bir kediye

Ein-Eine Belirsiz Artikellerinin e-Hali

Önünde ein veya eine bulunan bir ismi çoğul hale sokarken önüne hiçbir artikel gelmez, yani çoğul şekli tek başına kullanılır. Bu çoğul şekilleri e-haline sokmak için de sonlarına bir -n veya -en eklemek gerekir. Şayet ismin çoğul şekli -n veya -en harfiyle bitiyorsa bu takılar da eklenmez.

TekilÇoğulÇoğul E-Hali
Eine Tochter
Bir kız evlat
Töchter
Kız evlatlar
Töchtern
Kız evlatlara
Ein Mann
Bir adam
Männer
adamlar
Männern
adamlara
Eine Zeitung
Bir gazete
Zeitungen
Gazeteler
Zeitungen
Gazetelere
ein – eine ve çoğul e-Hali

Kein-Keine Olan Olumsuz İsimlerin E-Halinde ise artikeli der ve das olan isimleri olumsuz yapmak için kullanılan kein e-halinde keinem şekline girer.

Artikeli der olan ve çoğulda sonlarına bir –n, veya –en takısı gelen isimlerde kullanılan kein belirsiz artikeli ismin e-haline sokulurken ise: Kein, keinem şekline sokulduktan sonra kendisinden sonra gelen ismin sonuna bir de çoğulda aldığı takı, yani –veya –en eklenir. Örneğin, “Keinem Soldaten (Bir askere değil)”.

Artikeli die olan isimleri olumsuz yapmak için kullanılan keine ise e-halinde keiner şekline girer.

Keine Frau
Bir kadın değil
Keiner Frau
Bir kadına değil
Kein Bauer
Bir çiftçi değil
Keinem Bauern
Bir çiftçiye değil
Kein Pferd
Bir at değil
Keinem Pferd
Bir ata değil
Kein-Keine e-Hali

Olumsuz çoğul isimlerde ismin E-Halinde ise Çoğul isimlerin önünde de keine kullanıldığı anlatılmıştı. Bu keine e-halinde keinen şekline girer. Artikeli der olanlar çoğul olumsuz yapılırken e-haline sokulurken ismin sonuna da –n veya –en eklenir, ismin çoğul şekli -n veya -en ile bitiyorsa gene bu takılar eklenmez. Bu, yukarıdaki tekil isimlerin önünde kullanılan keine ile karıştırılmamalıdır.

Keine Lehrer
Öğretmenler değil
Keinen Lehrern
Öğretmenlere değil
Keine Jungen
Çocuklar değil
Keinen Jungen
Çocuklara değil
Olumsuz Çoğul İsimlerde İsmin e-Hali

Almanca Dativ (İsmin -e Hali) çok iyi öğrenilmesi gereken konulardadır. Yine önemli konulardan biri olan Almanca Bağlaçlar yazımıza da buradan ulaşabilirsiniz.

Almanca Dativ

Almanca dativ yazımıza son verirken en az Almanca dativ konusu kadar ilginizi çekebilecek bazı yazılarımızı sizler için listeledik. Göz atmanızı tavsiye ederiz.

İlginizi Çekebilir

1. Almanca İsmin Halleri

2. Almanca İsimler

3. Goethe Enstitüsü

Kaynak

www.evdealmanca.com

www.almancaportali.com

5/5 - (5 votes)
Yazar: Almanca Portalı

Yorum yapın