Almanca Artikeller: Bu yazımızda Almanca artikeller nedir, bu artikeller ne işe yarar ve neden kullanılırlar gibi soruların yanıtlarını vermeye çalışacağız. Artikel nedir diyecek olursak; artikeller temel olarak, en basit ifadeyle bir ismin bilinen olup olmadığını belirtmeye yarar. Sohbet esnasında konuştuğumuz kimselere hangi isimden bahsettiğimizi, hangi ismi kast ettiğimizi anlatmak için kullanılır.
Örnek vermek gerekirse; karşımızdaki kişiye “Benim arabam.” dediğimizi düşünelim. Böyle bir durumda karşıdaki kişinin aklına herhangi bir araba imajı yerine sizin arabanızın imajını vermiş oluruz.
Almanca artikeller aracılığı ile verdiğimiz örnekteki sahiplik bildiren “benim” ifadesiyle anlattığımız bilinirliğe benzer bir işlev anlatılır. İşte bu bilinirlik artikeller ile Almancada sürekli bir şekilde kullanılmaktadır. Çünkü konuşmanın net olması beklenir.
Yolda bir (matematiksel, yani sayısal değil herhangi bir anlamında) araba gördüm. (Malum, o) araba kırmızıydı.
Yukarıdaki örnekte parantez içine yazdığımız malum ya da o kelimesi ile Almancada kullanılan artikellerin yaptığı görevi ifade etmekteyiz. Ancak biz Türkçede zaten bilinirlik anlaşıldığı için bu tarz kelimeleri kullanmayız. Buna karşılık Almancada artikeller kullanılmak zorundadır. Belki de bu zorunluluk öğrenirken kafamızı karıştırmaktadır.
Konuyu fazla uzatmadan Almancada artikellerin çeşitlerinden bahsedelim. Almanca artikeller, belirli ve belirsiz artikeller olmak üzere ikiye ayrılır. Belirli artikellerin mantığını anlamak belirsiz artikellerin mantığını anlamayı ziyadesiyle kolaylaştıracaktır.
⭐ Belirli artikeller (der bestimmte Artikel = definiter) ➡️ der, die, das
⭐ Belirsiz artikeller (der unbestimmte Artikel = indefiniter) ➡️ ein, eine
Almanca Artikeller İçindekiler:
- Almanca Belirli Artikeller
- Artikeli der Olan İsimler (Eril İsimler)
- Artikeli die Olan İsimler (Dişil İsimler)
- Artikeli das Olan İsimler (Nötr İsimler)
- Almanca Belirsiz Artikeller (ein, eine)
- Türkçede Artikel Var mı?
Almanca Belirli Artikeller (der, die, das)
Belirli kavramıyla, bilinen yada daha önceden bahsi geçmiş olan, daha önceden görülmüş olan, boyu, eni, rengi vs. özellikleri bilinen varlıklar kastedilmiş olur.
Belirsiz kavramıyla ise herhangi, rastgele bir varlık kastedilmiş olur.
Bu açıklamalarımızı aşağıda vereceğimiz örneklerle iyice anlaşılır duruma getireceğiz. Aşağıda verilen örnek cümleleri incelerseniz iki kavram arasındaki farkı rahatça anlayabilirsiniz.
Örnekler:
1- Babası Ali’den kitabı getirmesini istedi.
2- Babası Ali’den bir kitap getirmesini istedi.
Yukarıdaki birinci cümleyi inceleyelim:
Babası Ali’den kitabı getirmesini istemiş, fakat nasıl bir kitaptır bu? rengi nedir? adı nedir? nerededir? yazarı kimdir? Bütün bunlar belirtilmemiştir.
Belirtilmediğine göre Ali, cümleden hangi kitabı getireceğini anlıyor ve getiriyor.Yani bu bahsi geçen kitap biliniyor,rastgele bir kitap değil.
Yani Ali kitap kelimesiyle hangi kitabın belirtildiğini anlıyor.
O halde burada belirli artikel kullanılabilir demektir.
İkinci cümlede ise:
Babası Ali’den bir kitap, yani herhangi bir kitap getirmesini istiyor.
Kitabın burada yazarı, rengi, boyu, adı vs. önemli değil. Herhangi bir kitap olması yeterli. Kitap olsun da, nasıl olursa olsun gibilerinden bir cümle.
O halde burada da belirsiz artikel kullanılacaktır.
Daha iyi anlaşılması için örneklerimize devam edelim:
Örneğin Ali’nin odasına bir masa lazım. Ali ile babasının konuşmaları şu şekilde olsun;
Ali : Baba, odama bir masa alalım.
Burada alınacak masa belirsizdir. Çünkü “bir masa” denmiş. Özellikleri belli mi? Hayır belli değil. Yani herhangi bir masa kastediliyor.
İkinci cümle şu şekilde olsun:
Ali : Baba, odama o masayı alalım.
Bu cümleden anlaşılıyor ki masa daha önceden görülmüş ya da masanın bahsi daha önceden de geçmiş.Yani bahsedilen masayı iki taraf da biliyor.
Burada belirlilik söz konusu olduğundan, belirli artikel kullanılır.
Bir kaç cümle daha yazalım;
– Bu akşam TV’de bir dizi var.(dizi kelimesi belirsiz)
– Bu akşam TV’de yine o dizi var.(dizi kelimesi belirli)
– Bir elbise almam lazım. (elbise belirsiz)
– O elbiseyi mutlaka almam lazım. (elbise belirli)
– Gidip bir çiçek alalım. (çiçek belirsiz)
– Gidip çiçeği sulayalım. (çiçek belirli)
Belirli ve belirsiz kavramlarını yukarıdaki cümlelerle anlatmaya çalıştık.
İşte, cümlelerde kullanılan belirli kelimeler için belirli artikeller, belirsiz kelimeler için ise belirsiz artikeller kullanılır.
Almanca Belirsiz Artikeller (ein, eine)
Bir anlamına gelen ein kelimesi artikel olarak der veya das alan isimlerin önünde ein şeklinde bulunur. Ein kelimesi artikel olarak die alan isimlerin önündeyse eine şeklinde bulunur.
Ein ya da eine “bir adet” anlamındaki “1” den farklıdır. Türkçede “Sokaktan bir adam geçti.” dendiği zaman nasıl buradaki “bir adam” adamın 1 tane olduğunu göstermekten ziyade “herhangi bir adam, adamın biri” şeklinde bir belirsizlik anlamını taşıyorsa Almancadaki ein, eine de bu anlamda “bir, yani herhangi bir” olarak kullanılmakta ve bahsedilen şeyin belirli bir şeyden ziyade herhangi bir şey olduğu kast edilmektedir.
Bu sefer bir poşetin içinden elma alacağınızı düşünün. İçlerinden herhangi bir elmayı alacaksınız ve hangi elmayı alacağınızı umursamıyorsunuz diyelim. Rastgele bir elmayı seçip alma eyleminizi Almancada belirsiz artikel ile anlatırsınız.
Gördüğünüz üzere belirli artikellerin kullanım mantığını bilmek belirsiz artikellerin kullanımı kolaylaştıracaktır.
Eril | Dişil | Nötr | Çoğul |
der | die | das | die |
ein | eine | ein | – |
Türkçede Artikel Var mı?
Almancada adına artikel dediğimiz ve bir isimle beraber kullanılan yukarıda bahsettiğimiz bu tanımlıklar adı üzerine tanımlayıcı bir kelime olup o isme nasıl değinildiği hakkında fikir verir. Yani Almancada artikeller ne işe yarar sorusuna da ayrıca bir cevap sunar. Artikeller sayesinde ilgili isimlerin belirli veya belirsiz, bilinir veya bilinmez olduğuna dair bir bilgi ediniriz.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere, artikeli ile kullanılan her ismi “malum” şeklinde çevirirsek biraz olsun kullanım mantığını kapabiliriz.
Türkçede olmayan bu kelimeler, sadece Almancaya özgü olmayıp Hint-Avrupa dillerinin birçoğunda bulunur. Her ne kadar Türkçede ayrı bir kelime olarak artikeller bulunmasa da tanımlık görevini sağlayacak bazı fonksiyonlardan yararlanırız. Belirtme eki -i ile belirli tanımlık görevini bazı cümlelerde uygulayabiliriz.
- Evi aldı. (malum (o) evden söz edilmekte)
Benzer mantıkta rakam olan değil de sıfat olarak kullanılan “bir” ile de belirsiz tanımlık fonksiyonu sağlanabilir:
- Sepetten bir armut aldı. (herhangi bir armut, hangisi olduğu önemli değil, yani akla bahsedilen armutun imgesinden ziyade rastgele bir armut imgesi gelmekte)
- Mesela aynı cümleyi “Sepetten malum elmayı aldı.” şeklinde söylesek ne anlardınız? İşte belirli artikellerle sağlanan da böylesine bir bilinirliktir.
Almanca Artikeller; Almancada bütün isimlerin önüne artikel denilen yapıların geldiğini söyledik. Bundan dolayı kelime ezberi yapılırken muhakkak ilgili kelimelerin artikelleri de öğrenilmelidir.
Artikeller videosunu izleyerek öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.