Almanca Komparativ Superlativ

Almanca Komparativ Superlativ, kavramların karşılaştırılmasında ve nesnelerin en üstün olduğunu belirtmede kullanılan önemli dilbilgisi yapılarıdır. Bu yapılar, dilin zenginliğini ve esnekliğini gösterirken, Almanca metinlerin ifade gücünü artırır.

Almanca Komparativ, iki veya daha fazla nesnenin veya durumun karşılaştırılması için kullanılır. Bu yapı, bir nesnenin diğerinden daha büyük, daha hızlı, daha güzel gibi özelliklerini vurgulamak için kullanılır. Örneğin, “schneller” (daha hızlı) veya “größer” (daha büyük) gibi sıfatlarla birlikte kullanılır.

Almanca Superlativ ise bir nesnenin diğerlerine göre en üstün olduğunu belirtmek için kullanılır. Bu yapı, bir nesnenin en büyük, en hızlı, en güzel gibi en üstün özelliklerini vurgulamak için kullanılır. Örneğin, “am schnellsten” (en hızlı) veya “größte” (en büyük) gibi yapılarda karşımıza çıkar.

Bu dilbilgisi yapıları, Almanca dilinde hem yazılı hem de sözlü iletişimde sıkça kullanılır. Edebi metinlerden günlük konuşmalara kadar geniş bir kullanım alanına sahiptirler. Almanca Komparativ Superlativ yapılarının doğru kullanımı, dilin inceliklerini anlamak ve ifade etmek için önemlidir.

Almanca Komparativ Superlativ Yapılışı

Almancada Komparativ ile iki şey arasında bir mukayese yapılır ve birinin diğerinden “daha …” olduğu kıyaslanır.

Türkçede biz bu kıyası ilgili sıfatın önüne daha kelimesini getirerek yaparız (daha büyük). Almancada ise benzer bir mukayeseyi sıfatın sonuna “-er” eki ekleyerek oluştururuz.

klein	küçük	kleiner	daha küçük
schön	güzel	schöner	daha güzel

Das Auto ist schnell, aber das Motorrad ist schneller.
(Araba hızlıdır, ama motosiklet daha hızlıdır.)
Der Hamburger ist lecker, aber die Pizza ist leckerer.
(Hamburger lezzetli ama pizza daha lezzetli.)
Berlin ist schön, aber New York ist schöner.
(Berlin güzel, ama New York daha güzel.)
Deutsch ist schwierig, aber Chinesisch ist schwieriger.
(Almanca zordur, ama Çince daha zordur.)

Ancak, kurala uymayan istisnalar da söz konusudur. Bu istisnaları inceleyelim:

Almanca Komparativ Superlativ konusunda Kökünde a, o, u gibi ünlü harflerden olan tek heceli sıfatların büyük çoğunluğu “Komperativ” yapılırken sahip oldukları sesli harfleri ä, ö, ü şeklinde Umlaut olur. Aşağıdaki tabloda ilgili istisnaya sahip sıfatlar derlenmiştir:

klug	akıllı	klüger	daha akıllı
lang	uzun	länger	daha uzun
arm	yoksul	ärmer	daha yoksul
dumm	deli	dümmer	daha deli
grob	kaba	gröber	daha kaba
hart	sert	härter	daha sert
jung	genç	jünger	daha genç
kalt	soğuk	kälter	daha soğuk
krank	hasta	kränker	daha hasta
scharf	keskin	schärfer	daha keskin
stark	kuvvetli	stärker	daha kuvvetli

-er ile biten sıfatların -er ekinden önce ünlü varsa “Komperativ” yapılırken bu -e harfleri düşer. Ancak ünlü bir harf yoksa -e kalabilir. Örneğin:

teuer	pahalı	teurer	daha pahalı
sauer	ekşi	saurer	daha ekşi
lecker	lezzetli	leck(e)rer	daha lezzetli
bitter	acı	bitt(e)rer	daha acı

-el ile biten sıfatlar “Komperativ” yapılırken -e harfi düşer. Aşağıdaki sıfatları inceleyiniz:

dunkel	koyu	dunkler	daha koyu
edel	değerli	edler	daha değerli
nobel	soylu	nobler	daha soylu
komfortabel	rahat	komfortabler	daha rahat

Tıpkı fiillerde olduğu gibi sıfatlarda da düzensizlik vardır. Bunları ezberlemek gerekmektedir. Bakınız:

gut	iyi	besser	daha iyi
hoch	yüksek	höher	daha yüksek
nah	yakın	näher	daha yakın
viel	çok	mehr	daha çok

“Als” Kullanımı

Herhangi bir şeyi diğer bir başka şeyle kıyaslarken kullandığımız Türkçedeki “-den/dan” eki Almancada ilgili sıfattan sonra gelen als ile sağlanır.

Johann ist älter als Thomas.
(Johann, Thomas’tan daha yaşlıdır.)
Mein Wagen fährt schneller als deiner.
(Benim arabam seninkinden daha hızlı gidiyor.)
Der Hund ist größer als die Katze.
(Köpek kediden daha büyüktür.)
Antalya ist schöner als Ankara.
(Antalya Ankara’dan daha güzel.)
Mein Handy ist besser als dein Handy.
(Benim telefonum senin telefonundan daha iyi.)
Ich finde Theater besser als Kino.
(Bence tiyatro sinemadan daha iyidir.)

Almancada “Superlativ” Yapılışı

Almanca Komparativ Superlativ konusunda sıra “Superlativ”’e geldi. Diğerleri ile karşılaştırıldığında bir şey ya da birisinin en çok niteliğe sahip olduğunu söylemek için kullanılır ve iki farklı şekilde oluşturulabilmektedir.

Almancada “Superlativ” Formunun Yüklem Olarak Kullanımı

İlk yöntemde mukayese yalnızca sıfatlar kullanılarak yapılır. Bunun için bir sıfatın temel biçimine “-(e) sten” eklenir. Tıpkı Türkçede “en zayıf, en küçük,…” gibi üstünlük karşılaştırmalarında kullandığımız “en” kelimesine benzer bir ifade Almancada “am“ kelimesi ile anlatılır.

klein	küçük	kleiner	daha küçük	am kleinsten	en küçük
schön	güzel	schöner	daha güzel	schönsten	en güzel

Eine Katze ist schnell.
(Kedi hızlıdır.)
Ein Hund ist schneller.
(Köpek daha hızlıdır.)
Ein Leopard ist am schnellsten.
(Leopar en hızlısıdır.)

Benzer şekilde kökünde a, o, u gibi ünlü harflerden olan tek heceli sıfatların büyük çoğunluğu Superlativ yapılırken sahip oldukları sesli harfleri ä, ö, ü şeklinde Umlaut olur. Yaygın olarak kullanılan aşağıdaki tabloda derlenmiştir:

alt yaşlı	älter daha yaşlı	am ältesten en yaşlı
lang uzun	länger daha uzun	am längsten en uzun.
kurz kısa	kürzer daha kısa	am kürzesten en kısa
gross büyük	grösser daha büyük	am grössten en büyük
arm fakir	ärmer daha fakir	am ärmsten en fakir
warm sıcak	wärmer daha sıcak	am wärmsten en sıcak
krank hasta	kränker daha hasta	am kränksten en hasta
schwach kuvvetsiz	schwächer daha kuvvetsiz	am schwächsten en kuvvetsiz
klug akıllı	klüger daha akıllı	am klügsten en akıllı
dumm aptal	dümmer daha aptal	am dümmsten en aptal
jung genç	jünger daha genç	am jüngsten en genç

Sonu -d, -t, -tz, -s, -sch -ß, -x ve -z ile biten sıfatların büyük çoğunluğu Superlativ yapılırken gelen -sten takısıyla sıfat arasına bir -e eki daha alır.

weit uzak	weiter daha uzak	am weitesten en uzak
berühmt meşhur	berühmter daha meşhur	am berühmtesten en meşhur
heiss sıcak	heisser daha sıcak	am heissesten en sıcak
bunt renkli	bunter daha renkli	am buntesten en renkli
bekannt tanınmış	bekannter daha tanınmış	am bekanntesten en tanınmış
leicht hafif	leichter daha hafif	am leichtesten en hafif
neu yeni	neuer daha yeni	am neuesten en yeni
treu sadık	treuer daha sadık	am treuesten en sadık

“Superlativ” olurken düzensiz değişim gösteren sıfatlar aşağıda derlenmiştir:

gut	iyi	besser	daha iyi	am besten	en iyi
hoch	yüksek	höher	daha yüksek	am höhsten	en yüksek
nah	yakın	näher	daha yakın	am nächsten	en yakın
viel	çok	mehr	daha çok	am meisten	en çok

Almancada çoğu sıfat derecelendirilebilir; yani bir şeyin başka bir şeye göre daha fazla veya daha az olduğunu belirtmek için kullanılabilirler. Ancak, bazı sıfatlar kesin veya mutlak anlamları olduğu için derecelendirilemezler. Örneğin:

tot	ölü
schwanger	hamile
einzigartig	benzersiz
maximal	maksimum
minimal	minimum

Almancada “Superlativ” Formunun İsimle Birlikte Kullanımı

İkinci yöntemde ise sıfat isimle beraber kullanılır. İlgili sıfat karşılaştırmanın yapılacağı isimden hemen önce gelir ve temel sıfat biçimine “-(e)ste” düzenli sıfatsal eki sıfata eklenir. Ayrıca sıfatın önüne ilgili ismin belirli artikeli (der, die, das) getirilir. Böylesi durumlarda haliyle “am” eki kullanılmaz. Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz:

Anna ist das fleißigste Mädchen im Unterricht.
(Anna sınıfın en çalışkan kızıdır.)
Usain Bolt ist der schnellste Läufer.
(Usain Bolt en hızlı koşucudur.)
Du bist der beste Freund der Welt.
(Sen dünyanın en iyi arkadaşısın.)
Ararat ist der höchste Berg der Türkei.
(Ağrı Dağı Türkiye’nin en yüksek dağıdır.)
İstanbul ist die grösste Stadt der Türkei.
(İstanbul, Türkiye’nin en büyük şehridir.)

Almancada “hoch” (yüksek) sıfatının nevi şahsına münhasır diyebileceğimiz bir özelliği vardır. Kendisinin “Komperativ”, “Superlativ” ve “Sıfat tamlamaları” (sıfat çekimi) yapılırkenki kullanımında “c” harfi düşer. Örneğin:

1. Positiv:
   Das Gebäude ist sehr hoch.
   (Bina çok yüksek.)
2. Komperativ:
   Mein Haus ist höher.
   (Benim evim daha yüksek.)
3. Superlativ:
   Das ist der höchste Berg in der Türkei.
   (Bu Türkiye’nin en yüksek dağı.)
4. Sıfat tamlaması olarak kullanımında:
   Der hohe Hügel.
   (Yüksek tepe.)
   Ich sitze auf einem hohen Stuhl.
   (Yüksek bir sandalyede oturuyorum.)

Sıfat tamlamalarını yapabilmek adına sıfat çekimlerini çalışmanız gerekir. Uzun bir konu olduğu için ayrı bir derste anlatılmıştır.

Almancada “So +…+ wie” Kullanımı

İki ismi karşılaştırırken birinci ismin ikinci isim kadar o sıfata sahip olduğunu söylemek isteyebiliriz. Türkçede “… kadar” ile yapılan bu karşılaştırma Almancada “so … wie” arasına sıfatın birinci hali gelirken getirilir. Örneğin:

klein küçük	so klein wie … … kadar küçük
gross büyük	so groß wie … … kadar büyük