Almanca Kişi Zamirleri: Zamirler bildiğiniz üzere isimlerin yerini tutan kelimelerdir. Kişi zamirleri, dönüşlülük zamirleri, işaret zamirleri gibi çeşitleri olsa da bizim konumuz kişi zamirleridir. Örnek verecek olursak Ayhan’dan söz ederken, Ayhan şunu yaptı şeklinde ifade etmek için, “o” bunu yaptı deriz, işte burada Ayhan yerine kullandığımız “o” kelimesi kişi zamiridir.
Almanca kişi zamirleri Türkçede kullanılan kişi zamirlerinden biraz farklılık gösterir. Türkçe’de “o” kişi zamirinin Almancadaki kullanımı 3 farklı şekilde görülmektedir. Cümlede er, sie ve es şahıs zamirlerinden hangisinin kullanılacağı, bahsedilen kişinin veya ismin hangi artikel’i (tanımlayıcı) aldığına bakılarak tespit edilir. “Der” tanımlayıcı için “er”, “die” tanımlayıcı”sie” ve “das” tanımlayıcı için ise “es” şahıs zamiri kullanılmaktadır.
Almanca Kişi Zamirleri Tablosu
| Şahıs Zamiri | Türkçesi |
| ich | ben |
| du | sen |
| er | o (eril-tanımlayıcısı “der” olan isimler için) |
| sie | o (dişil-tanımlayıcısı “die” olan isimler için) |
| es | o (nötr-tanımlayıcısı “das” olan isimler için) |
| wir | biz |
| ihr | sizler (Du’nun çoğulu) |
| sie | onlar |
| Sie | Siz (Cümlenin her yerinde büyük harfle yazılır ve “siz” diye hitap edilen kişiler için kullanılır. |
Almanca kişi zamirlerinin dört halini öğrenelim.
| Nominativ | Genetiv | Dativ | Akkusativ |
| (ben) | (benim) | (bana) | (beni) |
| ich | mien | mir | mich |
| du | dein | dir | dich |
| er | sein | ihm | ihn |
| sie | ihr | ihr | sie |
Almanca Kişi Zamirleri Konu Anlatımı
Tabloda görülen sözcükler aynı zamanda Almanca özne zamirleri olarak bilinmektedir. Yani bu demektir ki Almancada kişi zamirleri cümlenin ögelerinden tanıdığımız öznelerdir. Dolayısıyla bu zamirler ile cümledeki yüklemin yaptığı işe işaret edilir. Detaylara geçmeden önce Almancadaki kişi zamirleri ile Türkçedeki versiyonları arasındaki farkları inceleyim.
Türkçede 3. tekil şahıs zamiri “o” ile eril , dişil ve nötr cinsiyette olan isimler ifade edilebilirken Almancada ise her bir cinsiyet grubu için farklı şahıs zamirleri kullanılır. Almancada eril cinsiyetteki isimler için er, dişil cinsiyetteki isimler için sie ve nötr olanlar için es kullanılmaktadır. Halihazırda İngilizce bilenlerin aşina olacağı bu durum Almancada birtakım kullanım farklılıklarına sahiptir.
Cinsiyet denilince öncelikle akla biyolojik cinsiyet gelmektedir. Her ne kadar biyolojik cinsiyetin bir etkisi olsa da genel olarak kast edilen dil bilgisel bir cinsiyettir. Almanca dil bilgisinde eril, dişil ve nötr olmak üzere üç cinsiyet vardır.
Demek oluyor ki biyolojik cinsiyet yanlış anlaşılmaya sebebiyet verebilmektedir. Zira Almancada sandalye (der Stuhl) gibi cansız isimlerin bile cinsiyeti olabilmektedir. Bu cansız isimler tıpkı biyolojik olarak dişi veya erkek olarak tanımlanan isimlerle aynı Artikeller’e sahip olabilmektedir (der Stuhl (sandalye) ➡️ der Mann (adam)).
İşte bu durum bize Almancada isimler hangi kişi zamirleriyle kullanılmakta sorusuna da cevap vermektedir. Aşağıdaki tabloda isimlerin sahip oldukları Artikellere göre yerine kullanılan şahıs zamirleri derlenmiştir:
| der | er |
| die | sie |
| das | es |
der Stuhl (sandalye) ➡️ er (o)
der Mann (adam) ➡️ er (o)
die Frau (kadın) ➡️ sie (o)
die Blume (çiçek) ➡️ sie (o)
das Kind (çocuk) ➡️ es (o)
das Buch (kitap) ➡️ es (o)
Verilen örneklerde de görüleceği üzere Almancada tanımlıkların, yani artikellerin der, die, das olmasına göre de üç türlü o (üçüncü tekil kişi) zamiri vardır. Bunların hangi zamiri alacağı ise aşağıda özetlenmiştir:
- der artikeline sahip bir isim er şahıs zamirini kullanabilir.
- die artikeline sahip bir isim sie şahıs zamirini kullanabilir.
- das artikeline sahip bir isim es şahıs zamirini kullanabilir.
Sanırım dil bilgisel cinsiyetin, biyolojik cinsiyetten farklı olduğu anlaşılmıştır. Sıra geldi bir diğer önemli farkı incelemeye.
Almanca dilinde büyük harfle yazılan Sie şahıs zamiri, resmi ve kibar formatta kullanılan siz anlamındadır ve cümlenin neresinde olursa olsun baş harfi daima büyük yazılır.
“Siz” ile kastedilen kibarlık ve resmiyet sadece tekil kişiler için değil pekala çoğullar, yani topluluk için de kullanılabilir. Nasıl ki Türkçemizde resmi bir durumda tekil bir kişiye ya da birden fazla kişilere kibarlık icabıyla siz diyorsak benzer mantık Almancada da kullanılmaktadır.
| Hr. Einstein, was sind Sie von Beruf? Bay Einstein, siz ne iş yapıyorsunuz? (tekil resmi) |
| Hr. und Fr. Einstein, was sind Sie von Beruf Bay ve Bayan Einstein, siz ne iş yapıyorsunuz? (çoğul resmi) |
Almanca kişi zamirlerinin nominativ, genetiv, dativ ve akkusativ halleri:
| Nominativ | Genetiv | Dativ | Akkusativ |
| (ben) | (benim) | (bana) | (beni) |
| ich | mien | mir | mich |
| du | dein | dir | dich |
| er | sein | ihm | ihn |
| sie | ihr | ihr | sie |
Almanca kişi zamirleri ile ilgili detaylı bilgilere aşağıdaki videoyu izleyerek ulaşabilirsiniz.
Almanca Kişi Zamirleri ve Okunuşları
Almanca kişi zamirleri Türkçe karşılıkları, okunuşları ile aşağıda bulabilirsiniz.
ich (ih): ben
du (du) : sen
er (eğa) : o (erkek)
sie (ziağ) : o (dişi)
es (es) : o (cinsiyetsiz)
wir (viağ) : biz
ihr (iyağ) : siz
sie (ziağ) : onlar
Sie (ziağ) : siz [resmiyet, saygı]
Almanca Kişi Zamirleri Örnek Cümleler
Almanca kişi zamirleri ile ilgili cümleler açıklamaları ile birlikte bulabilirsiniz.
Ich gehe zur Schule.
(Okula gidiyorum.)
Gündelik hayatta birçok cümle kurarız. Kurduğumuz bu cümlelerin pek çoğu “ben, sen, onlar” gibi kelimeleri içerir. Almancada da durum aynıdır.
Kendimiz hakkında konuşurken cümleye “Ich” (ben) ile başlarız. Bu örnek cümlede de 1. tekil şahıs kendi ile ilgili bir cümle kurduğundan, cümleye “Ich” ile başlamıştır.
Du weißt, dass ich dich liebe.
(Biliyorsun ki seni seviyorum.)
Bu örnek cümlede ise “du” zamiri kullanılmıştır. Du zamiri, karşımızdaki kişi ile iletişim kurarken onun hakkında bir cümle kurmak istediğimizde kullandığımız bir zamirdir.
Sie ist ein kluges Mädchen.
(O, akıllı bir kız.)
Bu cümlede “sie” zamiri kullanılmıştır. “sie”, Türkçedeki “o” zamirinin karşılığıdır ancak Almancada kişi zamirlerine baktığımızda “o” zamirinin cinsiyete göre değişim gösterdiğini görmekteyiz.
“O” zamiri ile kastedilen şahıs “kadın” cinsiyetine ait olduğundan, “sie” kullanılmıştır. Eğer “erkek” cinsiyetine ait olsaydı, “sie” yerine “er” kullanılacaktı.
Er ist ein guter Junge.
(O, iyi bir çocuktur.)
Bu cümlenin Türkçe çevirsinde de “o” zamirini görüyoruz ancak bir önceki cümleden farkı ise burada kastedilen kişinin “erkek” cinsiyetine ait olmasıdır.
Almanca şahıs zamirleri ile ilgili bu cinsiyet durumları sadece üçüncü tekil şahıs zamirleri için geçerlidir. Bu durumu İngilizce, İspanyolca ve diğer başka dillerde de görebiliriz fakat Türkçede böyle bir ayrım yoktur.
Du versuchst am besten zu sein.
(En iyisi olmaya çalışıyorsun.)
Yukarıdaki cümlede “du” (sen) zamiri ile kastedilen şahsın cinsiyeti erkek ya da kadın olabilir. Bu ancak o cümlenin kim için yazıldığına ya da söylendiği öğrenilerek bilinebilir.
Burada bizim bilmemiz gereken en önemli şey ise cinsiyet durumlarının sadece üçüncü tekil şahıslar için geçerli olduğudur. Bu sebepten dolayı, bu cümleyi kurmak için kullandığımız 2. tekil şahıs (du) ve 3. tekiller dışında kalan diğer hiçbir Almanca kişi zamirleri cinsiyete göre şekil değiştirmez.
Örneğin, adı Maria olan bir kız hakkında “O, bu kitabı okudu.” şeklinde bir cümle kurmak istersek, bunun için “sie” zamirini kullanmamız gerekir. Çünkü “Maria” adında olan insanın cinsiyeti dişidir.
O halde cümlemizi kurarsak aşağıdaki gibi olur.
Sie hat dieses Buch gelesen.
(O, bu kitabı okudu.)
Aynı cümleyi, cinsiyeti erkek olan herhangi bir kişi için kuracak olsaydık, tek fark “sie” yerine “er” kullanımı olacaktı.
Almanca kişi zamirleri ile ilgili cümlelere “es” (o) zamiri ile devam edeceğiz. “Es” zamiri, üzerinde durulması gereken bir zamirdir çünkü birçok farklı kullanımı vardır.
Bu kullanımları tek tek, örnek cümleler ile ele alalım.
Es ist schwer, “Auf Wiedersehen” zu sagen.
(“Hoşçakal” demek zor.)
Yukarıdaki gibi durum cümlesinin kurulması için “es” kullanılır.
Maria : Hast du dieses Buch gelesen?
(Bu kitabı okudun mu?)
Melisa : Ja, ich habe es gelesen.
(Evet, onu okudum.)
Bu tarz diyalog cümlelerinde de “es” oldukça fazla kullanılır. Çünkü ilk cümlede adı geçen şeyi “buch” (kitap) tekrar tekrar “kitap” şeklinde demek yerine “o” zamirini kullanmak tercih edilir.
Bir örnek daha verelim.
Maria : Mein Computer ist schnell.
(Benim bilgisayarım hızlıdır.)
Melisa : Ich weiß es ist.
(Biliyorum o öyledir.)
Bu diyaloglardan sonra “es” ifadesinin aynı zamanda hayvanlar için de kullanıldığı ile ilgili bir cümle kuralım.
Die Katze wartet vor der Tür.
(Kedi kapının önünde bekliyor.)
Bu cümlede “Katze” (kedi) kelimesi yerine “o” zamirini yerleştirelim.
Es wartet vor der Tür.
(O, kapının önünde bekliyor.)
Gördüğünüz gibi, bu cümlede “es” (o) öznesi, kedi için kullanılmıştır.
Aynı şekilde, cansız nesneler için de “es” kullanırız.
Ich habe ein Auto gekauft und es gefällt mir.
(Bir araba satın aldım ve o hoşuma gitti.)
Yukarıdaki cümlede “es” geçiyor ve bu “es” ile “araba” kastediliyor. Sonuç olarak es, bu şekilde cansız varlıklar için de zamir olarak kullanılabilir.
Havadan bahsederken, birisine nasıl olduğunu sorarken, bir şeyden hoşlanıldığını söylerken de es kullanılır.
Havadan bahsederken;
Es ist warm heute.
(bugün hava sıcak.)
Es ist sonnig.
(Hava güneşli)
Für mich ist es kalt.
(Bence hava soğuk.)
Nasıl olduğunu sorarken;
Wie geht es ihr heute?
(O, bugün nasıl?)
Sadece sorarken değil, normal cümleler kurarken de kullanırız.
Ich hoffe meinem Lehrer geht es gut.
(Umarım öğrenim iyidir.)
Bir şeyden hoşlanınca;
Es gefällt mir.
(Hoşuma gitti.)
Es gefällt mir deine bluse.
(Bluzunu beğendim.)
Es gefällt mir eigentlich ganz gut.
(Aslında çok beğendim.)
Bir cümlenin yerine de “es” kullanabiliriz. Özellikle de diyalog kuruluyorsa ve bir cümle tekrar edilmek istenmiyorsa.
Örneğin;
Maria : Ich wurde die Nummer 1 im Schönheitswettbewerb.
(Güzellik yarışmasında 1 numara oldum.)
Melisa : Ich habe es gehört. Ich gratuliere dir!
(Bunu duymuştum. Seni kutlarım!)
Yukarıdaki örnek diyalogta “es” kelimesi ile kastedilen bir cümledir. Bu cümle, Maria’nın söylemiş olduğu “güzellik yarışmasında 1 numara oldum” cümlesidir.
Aynı cümle tekrar edilmek yerine “es” kullanılmıştır.
“Vardırlar, buradadırlar” gibi çoğul ifadeler kullanmak için de “es” kullanılır.
Örnekler;
Es gibt viele Leute, die Geldprobleme haben.
(Para problemleri olan birçok insan var.)
Es gibt Vögel.
(Kuşlar vardır.)
Tekil durumlar için ise “da” kullanılır.
Da ist Vogel.
(Kuş vardır.)
Zamanlar ile ilgili cümleler de de…
Mesela;
Wie viel Uhr ist es?
(Saat kaç?)
Sonuç olarak Almanca kişi zamirleri öğrenilirken “es” zamiri üzerinde daha fazla durmanız gerekiyor. Çünkü yukarıda Almanca kişi zamirleri ile ilgili cümlelerde de gördüğünüz üzere, “es” zamirinin birçok farklı kullanım şekli mevcut.
Almanca şahıs zamirleri ile ilgili sürekli örnek cümleler kurmanızı öneririm. Bu sayede kısa sürede öğrenebilirsiniz. Ayrıca “es” zamirinin farklı kullanımlarını öğrenmek için de sürekli cümleler kurmanızı öneririm.
İlginizi Çekebilir
2. Almancada Kişi Zamirlerinin Çekimleri
