Almanca Geçmiş Zaman: Zaman kavramının önemini sanırım vurgulamamıza gerek yok. Heleki geçmiş zaman, nostaljiyi hangimiz sevmez ki; hangimiz geçmişe özlem duymayız… Duygusal bir girişten sonra, önce zamanın tanımını yaparak sonrasında da Almanca Zamanlardan bahsedip asıl konumuz olan Almanca geçmiş zamana geçiş yapalım.
Zaman, olayların meydana geldiği anları ve süreleri ölçmeye yarayan bir kavramdır. Zamanın birimleri saat, dakika, saniye gibi belirli zaman aralıklarıdır. Aynı zamanda evrenin oluşumundan bu yana geçen süre de zaman olarak ifade edilebilir. Felsefi tartışmalara da konu olan zaman, insanlar için hayatın akışını algılamada ve planlama yapmada önemli bir rol oynar.
Geçmiş zaman ise olayların şimdiden önceki bir zamanda gerçekleştiği zaman dilimini ifade eder. Geçmiş zaman, şimdiki zamandan geriye doğru bir hareket olarak düşünülebilir ve genellikle “önceden”, “daha önce”, “geçmişte” gibi kelimelerle ifade edilir. Örneğin “Dün okula gittim.” cümlesi geçmiş zaman içerir çünkü olayın gerçekleştiği zaman dün, yani şimdiden önce bir zamandır. Geçmiş zaman, hikayeler ve anılar anlatılırken sık kullanılan bir zamandır ve edebiyatta da önemli bir yer tutar.
Almanca Geçmiş Zaman İçindekiler:
1. Almanca Zamanlar
2. Almanca Geçmiş Zaman
3. Almanca Geçmiş Zaman Cümleleri
Almanca Zamanlar
Almanca zamanlar için ana zaman vardır diyebiliriz: “Präsens” (şimdiki zaman), “Perfekt” (tamamlanmış zaman) ve “Futur” (gelecek zaman). Ayrıca, “Präteritum” (diğer dillerdeki geçmiş zaman) da Almanca’da bulunur.
- Präsens: Şimdiki zaman yapısıdır. Fiilin köküne uygun kişi zamirleri eklenerek oluşturulur. Örneğin: “Ich spiele Fußball.” (Ben futbol oynuyorum.)
- Perfekt: Tamamlanmış zaman yapısıdır. “haben” veya “sein” yardımcı fiilleri ile ana fiilin “Partizip II” hali kullanılarak oluşturulur. Örneğin: “Ich habe Fußball gespielt.” (Ben futbol oynadım.)
- Futur: Gelecek zaman yapısıdır. “werden” yardımcı fiili, bir fiilin alınmasıyla oluşturulur. Örneğin: “Ich werde Fußball spielen.” (Ben futbol oynayacağım.)
- Präteritum: Diğer dillerdeki geçmiş zaman yapılarına benzer şekilde, bazı düzensiz fiiller haricinde fiillerin köklerine “-te/-ten” eki eklenerek oluşturulur. Örneğin: “Ich spielte Fußball.” (Ben futbol oynadım.)
Almanca’da, her zaman yapısının doğru kullanımı önemlidir. Özellikle diğer dillerden farklı olan düzensiz fiillerin doğru kullanımı, zamanların doğru şekilde kullanılması ve olası anlam karmaşalarının önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir.
Almanca Geçmiş Zaman
Almanca’da geçmiş zaman olarak iki farklı şekilde kullanılan bir yapı vardır: “Perfekt” ve “Präteritum”.
“Perfekt”, genellikle konuşma dilinde ve günlük hayatta sıkça kullanılan bir geçmiş zaman yapısıdır. Bu yapı, “haben” veya “sein” yardımcı fiilleri ile ana fiilin “Partizip II” hali kullanılarak oluşturulur. Örneğin: “Ich habe gestern Fußball gespielt.” (Dün futbol oynadım.)
“Präteritum” ise daha çok yazılı metinlerde ve edebi eserlerde kullanılan bir yapıdır. Bu yapıda, bazı düzensiz fiiller haricinde, fiillerin köküne “-te/-ten” eki eklenerek geçmiş zaman oluşturulur. Örneğin: “Ich spielte gestern Fußball.” (Dün futbol oynadım.)
Almanca’da geçmiş zamanda diğer dillere göre daha fazla düzensiz fiil bulunmaktadır, bu nedenle Almanca’da geçmiş zaman öğrenirken düzensiz fiilleri ezberlemek önemlidir. Ayrıca Almanca’da bazı durumlarda “Perfekt” yerine “Präteritum” kullanılması gerektiği için, bu iki yapıyı doğru şekilde kullanmak da önemlidir.
Almanca Perfekt
Almanca’da “Perfekt” geçmiş zaman yapısıdır ve tamamlanmış eylemleri ifade etmek için kullanılır. Bu zaman yapısı, bir ana fiilin “Partizip II” hali ile “haben” veya “sein” yardımcı fiillerinin şimdiki zaman şeklindeki hallerinin birleştirilmesiyle oluşturulur.
Örneğin:
- Ich habe gestern Fußball gespielt. (Dün futbol oynadım.)
Burada “haben” yardımcı fiili, “gespielt” yani “oynadım” fiilinin “Partizip II” hali ile birleştirilerek “Perfekt” zamanı oluşturulmuştur.
Eğer fiil hareket eden bir nesne ile birlikte kullanılıyorsa (“Ich habe das Buch gelesen.” – Ben kitabı okudum.), fiilin “Partizip II” hali, nesnenin hemen arkasına getirilir (“Ich habe das Buch gelesen.”).
“Perfekt” zamanı, diğer Almanca zaman kalıplarına göre daha çok konuşma dilinde kullanılır ve günümüz Almancasında oldukça yaygındır. Yalnızca belirli durumlarda, özellikle yazı dilinde ve bazı düzensiz fiillerde “Präteritum” zaman yapısı da kullanılabilir.
Almanca Präteritum
Almanca’da “Präteritum”, diğer dillerdeki geçmiş zaman yapısına benzer şekilde, bir olayın belirli bir zaman önce gerçekleştiğini ifade etmek için kullanılır. Bu yapı, çoğu düzenli fiilde fiil köküne “-te/-ten” eklenerek oluşturulur. Ancak bazı düzensiz fiillerin “Präteritum” halleri, geçmiş zaman ekleri yerine farklı bir kök veya değişik bir yapı ile oluşturulabilir.
Örneğin:
- Ich spielte gestern Fußball. (Dün futbol oynadım.)
Burada “spielen” fiilinin “Präteritum” hali olan “spielte”, fiil köküne “-te” eki eklenerek oluşturulmuştur. “Präteritum” zamanı, edebiyat ve yazı dilinde daha sık kullanılırken, konuşma dilinde daha az kullanılır.
Ayrıca, “Perfekt” zamanı gibi, “Präteritum” zamanı da hareket eden bir nesne ile kullanılıyorsa (“Ich spielte den ganzen Tag Fußball.” – Bütün gün futbol oynadım.), fiilin ekleri, nesnenin hemen arkasına getirilir (“Ich spielte den ganzen Tag Fußball.”).
Almanya’nın bazı bölgelerinde “Perfekt” yerine “Präteritum” kullanılırken, diğer bölgelerde ise tam tersi yaygındır. Bu nedenle, “Präteritum” zamanının doğru kullanımı bölgeden bölgeye farklılık gösterebilir.
Almanca Geçmiş Zaman Cümleleri
Almanca Perfekt:
- Ich habe gestern einen Kuchen gebacken. (Dün kek pişirdim.)
- Du hast die Hausaufgaben gemacht. (Sen ödevini yaptın.)
- Sie hat das Buch schon gelesen. (O kitabı zaten okudu.)
- Wir haben den Film im Kino gesehen. (Sinemada film izledik.)
- Ihr habt eine Reise nach Spanien gemacht. (İspanya’ya bir seyahat yaptınız.)
- Sie haben gestern Abend Fußball gespielt. (Dün akşam futbol oynadılar.)
- Ich habe die Lösung gefunden. (Çözümü buldum.)
- Du hast das Fenster geöffnet. (Pencereyi açtın.)
- Er hat das Essen vorbereitet. (Yemeği hazırladı.)
- Sie haben das Konzert genossen. (Konsere keyif aldılar.)
Almanca Präteritum:
- Ich spielte als Kind oft im Park. (Çocukken sık sık parkta oynardım.)
- Du trankst gestern viel Wasser. (Dün çok su içtin.)
- Er las das Buch in einer Nacht. (Kitabı bir gecede okudu.)
- Wir schwammen jeden Tag im See. (Her gün gölde yüzerdik.)
- Ihr fahrt oft mit dem Fahrrad zur Arbeit. (Sık sık işe bisikletle gidersiniz.)
- Sie aßen gestern Abend Pizza. (Dün akşam pizza yediler.)
- Ich hatte als Kind viele Spielzeugautos. (Çocukken çok sayıda oyuncak arabam vardı.)
- Du sprachst gestern mit dem Lehrer. (Dün öğretmenle konuştun.)
- Er gab mir gestern ein Buch. (Dün bana bir kitap verdi.)
- Sie sangen das Lied laut mit. (Şarkıyı yüksek sesle söylediler.)
1. Almanca Zamanlar Konu Anlatımı